13.01.11 Brussel: expo over panafricanist Paul Panda Farnana

Landbouwkundig ingenieur, o.a. afgestudeerd aan de Tuinbouwschool van Vilvoorde nog voor de oorlog 14 – 18.

Een in de archieven opgenomen onuitgegeven briefwisseling van PANDA, bewijst zijn onmiskenbare bijdrage aan het Pan-Afrikanisme en het Kongolese nationalisme.

Hij nam deel aan de organisatie van het II e Pan-Afrikaanse Congres in Brussel in 1921 en stichtte de Kongolese Unie.

Op kunstgebied poneert hij ondubbelzinnig de Afrikaanse origine van de Egyptische beschaving, een twintigtal jaren vroeger dan Cheikh ANTA DIOP.

In 1914 begint de oorlog en Panda engageert zich in het Kongolese vrijwilligerskorps. Hij wordt gevangen genomen en zal pas bij de Wapenstilstand terug vrij gelaten worden.

Paul OTLET( "L'Afrique aux Noirs" ) en Henri LAFONTAINE, de stichters van Mundaneum, oefenden een beslissende invloed op hem uit.

"Hij werd de woordvoerder van lijdend Afrika. Hij wendde zich tot de Volkenbond om te protesteren tegen de dwangarbeid van Afrikaanse vrouwen in de enclave Cabinda door de Portugese autoriteiten en veroordeelde het gebruik van de zweep in de koloniën als vernederend en onmenselijk. Hij kantte zich tegen alle vormen van geweld en nagelde alle uitingen van racisme aan de schandpaal, zowel in België als in de kolonie.

Met diezelfde hardnekkigheid pleitte hij voor de terugkeer van de zwarte diaspora, meer precies uit Cuba, naar de grond van hun voorouders, namelijk Congo.

Hij heeft de conceptuele basis gelegd van het Kongolese nationalisme, ruim vóór de Tweede Wereldoorlog die een inbreuk betekende op het koloniale systeem.

Paul Farnana Panda overlijdt op 12 mei in zijn geboorteplaats op 41 jaar. In Brussel laat de Congolese Unie een mis opdragen in de kerk van de Abdij van Terkameren.

Presentatie en resultaten van het onderzoek door Antoine TSHITUNGU Kongolo.