29.04.16 Brussel: expositie Urban Now: City Life in Congo (van 8 mei tot 14 augustus)
Deze tentoonstelling van fotograaf Sammy Baloji en antropoloog Filip De Boeck verkent aan de hand van foto’s en video’s verschillende grootstedelijke locaties in Congo. Met als centraal thema het ‘stedelijke nu’, een moment dat zweeft tussen de gebroken dromen van een koloniaal verleden en de beloftes van neoliberale toekomstvisies, voert de tentoonstelling een artistiek en etnografisch onderzoek naar wat leven – en samenleven – kan betekenen in de diverse wereld van de Congolese stad.
Net als elders op het Afrikaanse continent fantaseren de steden in Congo nieuwe toekomstvisies voor zichzelf. Vandaag nemen die stadsdromen in veel gevallen enkel de vorm aan van reclameborden en advertenties voor de stad van de toekomst, vaak geïnspireerd door Dubai en andere recente hotspots in de zuidelijke wereld. Ironisch genoeg leidt het stadsmodel dat ze uitdragen altijd tot nieuwe geografische structuren van uitsluiting, vaak in de vorm van omheinde wijken en luxueuze satellietsteden, ontworpen voor een in Congo nog steeds min of meer hypothetische hogere middenklasse.
In schril contrast met deze neoliberale denkbeelden, staat de huidige infrastructuur van de Congolese steden. De architecturale erfenis van de koloniale periode is er grotendeels in verval geraakt. De werking ervan wordt voortdurend onderbroken door mankementen; de stad is bezaaid met onsamenhangende fragmenten, herinneringen en echo’s van een vervlogen moderniteit die voortleeft in een versplinterde vorm. Deze bouwvallige materiële structuren hebben zware gevolgen voor de sociale levenskwaliteit van de stad, die soms de grenzen van het leefbare bereikt. Maar de stadsbewoners van Congo zijn voortdurend in de weer met het bedenken van nieuwe sociale ruimtes om mankementen, exclusie, armoede en geweld te omzeilen of te overwinnen. Aan de hand van deze ruimtes laat de tentoonstelling een leefbaarder, meer uitnodigend stadsuniversum zien, waar de mogelijkheden van collectieve actie en de dromen van een gedeelde toekomst onophoudelijk worden verkend.
Waar? Wiels, Brussel