Kivu: meisjes uithuwelijken is een ware ‘business’ geworden (CongoForum)
GOMA – In sommige gemeenschappen in de Kivu, in het oosten van de DR Congo, is het sinds de jaren 1990 een ‘business’ geworden om meisjes uit te huwelijken. Dat heeft te maken met de aanwezigheid van een hoop dollars, zeggen sommige Kivutiens. De evolutie heeft diverse negatieve effecten op het maatschappelijke leven. De situatie kan een maatschappelijke crisis veroorzaken of prostitutie in de hand werken – en daarmee ook de verspreiding van seksueel overdraagbare ziektes.
Frédéric Machiriro Mungazi is werkzaam bij ISP Machumbi. Hij komt uit de provincie Zuid-Kivu en behoort tot de Shi-gemeenschap. Traditioneel kwam een bruidschat neer op 1 koe en 4 geiten, vertelt Frédéric. Met de komst van vele Rwandese vluchtelingen (rond 1996), kwamen er heel wat dollars in omloop in de streek, en de omvang van de bruidschatten ging steil de hoogte in. Sindsdien begonnen de families in dollars te rekenen. Maar de grote werkloosheid en de slechte economische conjunctuur hebben tot gevolg dat vele families niet langer een bruidschat kunnen opbrengen. Ouders van mogelijke kandidates voor een huwelijk vragen een flinke bruidschat, zeker als het meisje lang genoeg heeft gestudeerd. Nogal wat ouders hopen via de bruidschat de centen te recupereren die ze uitgaven om hun dochter naar school te laten gaan.
Veel dollars
“Bij de Shi in Zuid-Kivu drukten wij de bruidschat heel lang uit in termen van koeien en geiten”, zegt Frédéric. “Volgens onze gebruiken ging dat nooit verder dan 1 koe en 4 geiten. Maar het werd dus véél meer door de komst van Rwandese vluchtelingen en de verspreiding van dollars op grote schaal. Ouders willen nu zoveel mogelijk geld recupereren omdat ze hun dochters lieten studeren. Andere ouders zien hun kans om geld binnen te rijven waarmee ze een comfortabel leven kunnen leiden in een lastige economische context”.
Alliance Fundiko is een studente in Goma. Volgens haar doen families hun best om er een slaatje uit te slaan wanneer hun dochter gaat trouwen. Dikwijls eisen ze kolossale bedragen als bruidschat. Die gewoonte zou verkrachtingen, prostitutie en gedwongen abortussen in de hand werken. Alliance wil dat de Congolese ouders de oude tradities in ere herstellen en dat ze veel minder inspanningen vragen aan jongens die met hun dochters willen trouwen. “Ik ga niet akkoord met de huidige praktijk”, stelt de studente. “Door hun dochters te willen ‘verkopen’ veroorzaken ze moeilijkheden in andere huishoudens. Als ze zoveel verlangen, wordt het moeilijk om jongens te vinden die zich kunnen verloven. De jongens zijn bang dat ouders van een meisje een veel te gepeperde rekening zullen voorschotelen”.
Meisjes zwanger maken
In heel wat Congolese steden, in Goma en elders, zit er voor sommige jongens niets anders op dan een meisje zwanger te maken omdat ze geen geld hebben voor een bruidschat. Dat is voor hen een ‘makkelijke’ manier om zonder al te veel problemen een vrouw te krijgen. Maar in de praktijk krijgen die jongens dan wel voortdurend van hun partner het verwijt dat ze nooit een bruidschat hebben neergeteld. “Hoe willen ze dan worden gerespecteerd?”
Nogal wat meisjes en jongens in Goma wijzen de Congolese regering met de vinger. Die creëert helemaal geen jobs die jongeren in staat stellen om hun eigen leven uit te bouwen. De jongeren willen dat de nationale en provinciale autoriteiten zich buigen over het zeer ernstige werkloosheidsprobleem. Zij willen graag trouwen op de leeftijd die normaal wordt gevonden in hun cultuur. Volgens een jurist laat de Congolese wet het aan de families over om afspraken te maken over een bruidschat.
Hoe dan ook blijft de bruidschat een probleem van formaat voor Congolezen, die vaak te weinig centen hebben. Al te veel jongeren huwen pas op latere leeftijd omdat ze moeten wachten tot ze een job vinden waarmee ze een inkomen verdienen. Zo lang moeten wachten en vrijgezel blijven heeft als gevolg dat sommige jongeren serieus aan de drank geraken.
© CongoForum – Paulin Munyagala, 16.07.19
Beeld – bron: Ici Brazza