Moïse Katumbi is nu stevige speler in Congolese politiek (CongoForum)
KINSHASA – Moïse Katumbi was een tijdlang een politieke bondgenoot van president Félix Tshisekedi. Nu lijkt hij eerder de gezworen vijand van Tshisekedi, schrijft Teddy Mfitu bij Congo Profond. (*) Hoe dan ook is Katumbi nu een stem die kan tellen in het Congolese politieke landschap.
De vroegere gouverneur van Katanga is een slimme zakenman die ook scoort in de voetbalwereld (met TP Mazembe). Hij kon zich op het voorplan werken dankzij zijn charisma en zijn financiële mogelijkheden. In zijn politieke loopbaan sloot Katumbi soms verrassende deals en nam hij ook strategische bochten.
In 2018 steunde Katumbi presidentskandidaat Martin Fayulu. Nadien zocht hij toenadering tot Tshisekedi, wat uitmondde in de creatie van de ‘Union sacrée pour la Nation’, waar ook Jean-Pierre Bemba zich bij aansloot. In 2023 vertrok Katumbi weer om de voornaamste rivaal van Tshisekedi te worden, wat een illustratie was van de spanningen en concurrentie in de Congolese politiek. Hij voerde een kiescampagne die Amerikaanse trekjes vertoonde, ook dankzij zijn centen.
Nu weigert Katumbi zich neer te leggen bij de al bekende verkiezingsuitslagen en blijft hij de overwinning opeisen, aldus Fitu. Hoe dan ook is hij nu de onbetwiste leider van de Congolese oppositie, met meer gewicht van Fayulu. Beide opposanten, die niet meteen grote vrienden zijn, beroepen zich op artikel 64 uit de Grondwet om de verkiezingsresultaten te betwisten. Zij spreken van electoraal gesjoemel door Denis Kadima van de kiescommissie (CENI), in opdracht van Tshisekedi.
De aanhangers van Katumbi, die erg actief zijn op de sociale media, wachten op nieuwe uitspraken van zijn woordvoerder Olivier Kamitatu om in te schatten hoe hun leider oppositie wil voeren. Katumbi belichaamt de complexiteit en de scherpe kantjes van de Congolese politiek. Hij wil graag een sterke politieke rol in het land blijven spelen.
Diverse opties
Volgens de CENI eindigde
Katumbi bij de recente presidentsverkiezingen op de tweede plaats, ver achter
Tshisekedi. Hij heeft nu diverse opties als hij zich wil positioneren voor de
verkiezingen van 2028. Als vanzelfsprekende nummer één van de opposities kan
hij diverse keuzes maken. Hij kan bijvoorbeeld op een constructieve manier oppositie
voeren door alternatieve voorstellen te lanceren en werk te maken van een
alliantie met andere partijen uit de oppositie. Zo zou hij zijn politieke
legitimiteit verstevigen en een duidelijke visie kunnen presenteren.
Katumbi kan ook aansturen op politieke en economische hervormingen door zich te
engageren voor concrete projecten die de leefomstandigheden van de Congolezen
verbeteren. Hij kan het nationale belang vooropstellen om zijn populariteit en
geloofwaardigheid te vergroten.
De opposant kan evenzeer meer steun zoeken op regionaal en internationaal niveau door strategische partnerships te sluiten en zijn imago te verzorgen bij internationale instanties. Zo zou hij zijn politieke positie in Congo versterken en buitenlandse steun kunnen vinden.
Met het oog op de verkiezingen van 2028 moet Katumbi zijn partij, Ensemble pour la République, consolideren, meer potentiële kiezers vinden en een efficiënte communicatiestrategie ontwikkelen. Bij de bevolking kan hij mogelijk meer steun winnen door de luisteren naar de bekommernissen bij diverse geledingen en ‘inclusief beleid’ te formuleren.
De keuzes die Katumbi maakt, zullen in de komende jaren bepalen of hij ‘incontournable’ kan worden in 2028. In die context valt het zeker niet uit te sluiten dat hij dan wel de presidentsverkiezingen kan winnen.
© CongoForum, 04.01.24 (db)
Beeld – bron: Radio Okapi (archieffoto)
(*) Teddy Mfitu is onderzoeker en schrijver en consultant bij CICPAR.