21.09.16 DR Congo : land aan de rand van de afgrond (Human Rights Watch)

Het rapport geeft een overzicht van het onderzoek dat Human Rights Watch de afgelopen twee jaar heeft gevoerd in de DR Congo. In deze periode heeft de Congolese regering een repressief beleid gevoerd tegen burgerrechtenactivisten en politieke opposanten die zich verzetten tegen een derde mandaat van president Joseph Kabila. Op 19 december 2016 zal het tweede en – zoals de Grondwet voorschrijft – laatste mandaat van Kabila aflopen. Het rapport bevat ook aanbevelingen om inbreuken op de mensenrechten te ontraden en een grotere crisis in de komende weken en maanden te vermijden.

Een “nationale dialoog” geleid door de regering dient om het uiteindelijke akkoord over de verkiezingen voor te stellen. De meerderheid van de belangrijkste oppositiepartijen heeft echter niet deelgenomen aan deze dialoog en beschouwt het als een list om de verkiezingen uit te stellen en president Kabila langer aan de macht te houden. Burgerrechtenactivisten en opposanten hebben daarom opgeroepen om vanaf 19 september te demonstreren in het hele land. Op deze datum, drie maanden voor het mandaat van Kabila afloopt, moest de kiescommissie volgens de Grondwet de presidentiële verkiezingen officieel aan kondigen.

In de aanloop naar de aangekondigde manifestaties is de repressie door de overheid sterk toegenomen. Op 15 september werd in Kinshasa een tiental jonge activisten aangehouden na een samenkomst voor de democratie en tegen geweld. De jongeren werden aangehouden door de inlichtingendienst zonder een officiële tenlastelegging en hadden geen enkel contact met hun familie of advocaten.

Op 16 september hebben politieagenten in Lubumbashi kogels en traangas afgevuurd om oppositieleden uit elkaar te drijven die samenkwamen om de demonstraties van 19 september voor te bereiden. Sommige deelnemers reageerden door stenen naar de politie te werpen, banden in brand te steken, enkele straten te blokkeren en verschillende winkels en kantoren te plunderen. In totaal werd een tiental personen opgepakt.

Op 17 september hebben politieagenten en agenten van de inlichtingendiensten mensenrechtenactivist Patrick Pindu gearresteerd in zijn woning in Kinshasa. De arrestatie vond plaats kort nadat Pindu had deelgenomen aan een burgersamenkomst over de verkiezingen. De volgende dag werd Pindu vrijgelaten zonder inbeschuldigingstelling, maar hij dient zich wel om de twee weken te melden bij de inlichtingendiensten.

Om nog meer geweld te vermijden zouden de regeringsleden en veiligheidstroepen enkele elementaire vrijheden moeten respecteren: het recht op vrije meningsuiting, het recht van vergadering en het recht op vreedzame manifestaties en politieke bijeenkomsten.

“De beslissingen die president Kabila en zijn regering de komende weken zullen nemen, zijn van cruciaal belang voor de toekomst van het land,” zegt Daniel Bekele, directeur van de Afrikaanse afdeling van Human Rights Watch. “Deze beslissingen zijn erg belangrijk voor de verankering van de democratie, de rechtstaat en de mensenrechten in de DR Congo, en bij uitbreiding de hele regio”.

Een lijst van politieke gevangenen zal spoedig worden bekendgemaakt.

Bron: Human Rights Watch, september 2016

Vertaald voor CongoForum door (ked)