De onafhankelijke verkiezingscommissie in Congo (AFP)
De CEI is verantwoordelijk voor het volledige verkiezingsproces in Congo. Ze moet de kiezers in kaart brengen, de stembusslagen organiseren en de resultaten bekendmaken. De verkiezingsresultaten moeten worden bekrachtigd door het Congolese Hooggerechtshof.
Op enkele dagen van het referendum over de nieuwe grondwet, op 18 december 2005, is de CEI in twee van de elf provincies nog steeds bezig met het in kaart brengen van de kiezers. Het gaat om Bandundu en de Evenaarsprovincie. In versneld tempo wordt de nodige uitrusting verdeeld over de 40.000 stembureaus in heel Congo.
De DR Congo telt naar schatting meer dan 58 miljoen inwoners. Van de 28 miljoen potentiële kiezers werden er reeds meer dan 24,5 miljoen geregistreerd sinds 20 juni 2005.
Het verkiezingsproces moet leiden tot de vorming van democratische instellingen in het vroegere Zaïre, dat nu DR Congo heet. Door de traag verlopende werkzaamheden in het parlement liep het proces aanzienlijke vertraging op. De vertraging is ook te wijten aan de materiële obstakels in een land dat zo groot is als heel West-Europa en waar veel kapot werd gemaakt door jaren van oorlog.
De onafhankelijke verkiezingscommissie werd in 2003 opgericht, maar het was wachten op de wet betreffende de identificering en inschrijving van de kiezers, die pas op 24 december 2004 werd bekendgemaakt. De CEI kon op dat moment offertes vragen aan bedrijven die materieel konden leveren voor de verkiezingen. Uiteindelijk ging het contract naar het Belgische Zetes Pass. In een tijdsspanne van enkele maanden opende de CEI 11 provinciale kantoren, 64 verbindingskantoren en meer dan 9.000 inschrijvingscentra.
Als gevolg van de opgelopen vertraging moest de CEI op 28 april 2005 aan het parlement vragen de transitie te verlengen. Oorspronkelijk moest de transitie op 30 juni 2005 eindigen. Die deadline werd verlengd tot 30 juni 2006.
Op 13 mei 2005 werd het ontwerp van grondwet in het parlement goedgekeurd. Hetzelfde gebeurde op 14 juni met de wet over het referendum. Op 17 juni 2005 besloot het parlement de transitie te verlengen tot eind december 2005. Volgens de gemaakte afspraken was het mogelijk de transitie met nog eens zes maanden te verlengen, tot midden 2006 dus.
De CEI pakte uit met een voorlopige verkiezingskalender: op 20 maart 2006 moeten de Congolezen voor het parlement stemmen. De eerste ronde van de presidentsverkiezingen vindt op dezelfde datum plaats. De tweede ronde van de presidentsverkiezingen moet op 30 april 2006 worden gehouden.
De stemming over de nieuwe grondwet vindt plaats op 18 december 2005, maar het is mogelijk dat er ook nog op 19 december zal worden gestemd. Vlak na het referendum zal de CEI voorstellen het transitieproces verder af te maken.
Voor de verkiezingen kan Congo over een budget van naar schatting 430 miljoen dollar beschikken. Een groot deel van deze som wordt door de internationale gemeenschap gefinancierd.
© AFP, 14.12.05